Doe het eens anders

De praktijk leert dat vrijwel alle zaken geschikt zijn voor mediation. Toch heerst de overtuiging dat als je er zelf niet onderling uitkomt de logische vervolgstap procederen is. Laten we die vanzelfsprekendheid eens doorbreken. Tussen de conclusie ‘oké, we hebben een conflict waar we niet uitkomen’ naar samen voor de rechtbank staan is mediation een logisch tussen- zo niet eind- station. Zou het niet veel beter zijn eerst met een onafhankelijke derde om tafel te gaan? Als we er dan echt niet uitkomen kunnen we altijd nog naar de rechter. Betere oplossingen met een minder invasief traject.

Menukaart

“Ik hoor nogal eens bij mensen zonder ervaring met mediation dat zij denken: “Waarom weer gaan praten? Dat heb ik allang geprobeerd en die ander is gewoon niet voor rede vatbaar. Wat gaat zo’n mediator toevoegen aan wat ikzelf al heb geprobeerd? Onbekend maakt ook hier nogal eens onbemind. Ik zeg wel eens gekscherend, maar wel met een serieuze ondertoon: “In een conflictsituatie zijn we allemaal tijdelijk ontoerekeningsvatbaar”. Het helpt enorm als een derde onafhankelijke zonder zelf onderdeel van het probleem te zijn de gesprekken begeleid. Hier is inmiddels zoveel positieve ervaring mee opgedaan.

Vaak denken mensen dat je kiest voor het één of het ander. Of mediation, of arbitrage of de rechtbank. Dat hoeft helemaal niet. Kijk wat er nodig is. Er zijn situaties waarin het past om een combinatie te maken van die opties. Je gaat om tafel met een onafhankelijke derde om het gesprek aan te gaan en te onderhandelen. Op een specifiek punt is echter een harde beslissing nodig of er is een clausule in het contract dat om opheldering vraagt, daar zetten we arbitrage of de rechter voor in.

Regel of uitzondering?

Eigenlijk is mediation altijd inzetbaar. Er zijn slechts drie uitzonderingen daarop:

Mediation werkte niet in een eerder stadium tussen dezelfde mensen over hetzelfde geschil.
Er is alleen een contractueel geschil met weinig of geen emotionele lading, geen toekomstige relatie. Vrij uitzonderlijk, overigens. Of er is precedentwerking gewenst.
Er is sprake van kwade opzet. Een partij zet de ander bewust een hak of gebruikt vertragingstactieken bijvoorbeeld. Dan past arbitrage of een uitspraak van een rechter beter. Maar denk niet te snel dat hiervan sprake is.

Regel op de uitzondering

Zoals gezegd zijn dit de uitzonderingen en niet de regel. Wat nog steeds wel regel is en wat ik graag als uitzondering zou zien, is dat juridiseren de eerste stap is bij de escalatie van een conflict. Terwijl mediation zoveel minder invasief is en zoveel laagdrempeliger. Ook kost mediation minder tijd en partijen hebben meer eigen inbreng. Hier mag wat mij betreft wel wetgeving voor komen die zorgt dat de eerste stap mediation is voordat je elkaar voor de rechter sleept. Naar de rechter kan altijd nog. Andersom gaat niet meer.

Procesmeeting

Een mediator kan ook ingezet worden als procesregisseur op weg naar de rechtbank. Die kijkt dan wat er puur qua proces nodig is om het conflict zo goed mogelijk op te lossen. Wat er gefaciliteerd moet worden om tot een goede oplossing te komen. Daarbij komt ook de specialisatie van TAMI als geroepen. Gezamenlijk kijken waar het probleem zit, zowel langs de technische, de juridische als langs de zakelijke en zelfs langs de psychologische as is dan een optie.

‘Yesable proposal’

Waarom ik een voorstander ben van een procesregisseur? Betrokkenen zitten er vaak zelf al te diep in. Het helpt dan als een onafhankelijke partij kijkt naar het conflict. Die ziet ‘hier gaat het in essentie over en dit is er nodig’. Die bekijkt daarnaast welke inhoudelijke beslissingen gemaakt moeten worden en wat daarna de stappen zijn. Als je het met degene aan de andere kant van de tafel in ieder geval eens kunt worden welke stappen er gezet moeten worden heb je een eerste ‘ja’ te pakken. Dat wordt ook wel een ‘yesable proposal’ genoemd. Dat is een eerste win in zo’n situatie en geeft de partijen het gevoel dat ze toch niet met een totaal onmogelijk persoon te maken hebben. Dan ontstaat er ruimte waarin de partijen kunnen zeggen ‘laten we eens verder praten’. Het wordt zo een beetje makkelijker om ja te zeggen tegen andere dingen en hopelijk uiteindelijk zelfs tegen elkaar.”

Meer weten?

Graag de tips van Manon opvolgen? Hier vind je clausules die opgenomen kunnen worden in een contract waarbij de eerste stap bij een conflict het inzetten van mediation is. Graag in contact komen met een mediator aangesloten bij TAMI? Klik hier.

Van conflict naar een win-win situatie

Ondernemers vinden het maar wat prettig de touwtjes in handen te hebben. Waarom dan bij een conflict deze uit handen geven aan een rechter? Zeker als er een mogelijkheid is waarbij je zelf aan het roer blijft staan. Waarin je kunt bepalen waar je een compromis sluit of een streep trekt in plaats van een onbekende derde. Om nog maar te zwijgen over de tijdswinst en frustratie die je bespaart blijft. Deze casus laat zien dat het zelfs mogelijk is dat er twee partijen tevreden de deur uit gaan.

“Er was eens…”, nee dit is geen sprookje, dit is een echte casus. Op het intellectueel eigendomsrecht van ondernemer, laten we Mr. X noemen, werd inbreuk gemaakt. Hij heeft patent op een product maar de concurrent gebruikt diezelfde technologie. De concurrent zegt dat hij allerlei nieuwe dingen heeft ontwikkeld op basis van openbare informatie. Mr. X vindt het maar wat toevallig dat de concurrent pas actief is in de desbetreffende markt sinds een van Mr. X’s werknemers naar deze concurrent is overgestapt. Hij vindt dat er sprake is van kwade opzet.

Vragen over juridische aspecten of belangen

Manon: “Tuurlijk kunnen we het in deze casus met elkaar hebben over de juridisch-technische kant van de zaak. Vragen als ‘hoelang is het patent geldig?’, ‘In welke markten?’ en ‘Heeft het product van de concurrent andere technische eigenschappen of wordt het anders geproduceerd?’. Het zijn wezenlijke vragen die juridisch gezien relevant kunnen zijn. Als mediator stel ik andere vragen. Ik zie dat Mr. X met name actief is in de Europese markt en zijn concurrent in de VS. Waar zit dan feitelijk het probleem? Rijd je elkaar echt in de wielen of speelt hier nog iets anders? Wat verwachten jullie van elkaar? Wat kan de andere partij doen?

Van tegenstanders naar partners

In dit geval blijken de belangen naar een gezamenlijke oplossing te leiden. Mr. X wil al langer de markt in de VS betreden, maar beschikt niet over de middelen en managementcapaciteit. Een licentieovereenkomst draagt bij aan een oplossing. De concurrent kan door, lijdt geen kwaliteits- of kapitaalverlies op de investeringen die al zijn gedaan en Mr. X verdient eraan en betreedt de nieuwe markt. Zo kunnen tegenstanders ineens samenwerken. Win-win dus! Als je elkaar eerst de rechtbank hebt uitgeknokt is dat vaak geen haalbare kaart meer.

Lekker door

Natuurlijk moeten er ook compromissen gesloten worden. Mediation bied je de mogelijkheid zeggenschap te behouden. Dat vinden de meeste ondernemers, managers of CEO’s wel zo prettig. Die willen over het algemeen gewoon lekker door, winst maken en mooie producten neerzetten. En zo min mogelijk gedoe dat een obstakel kan vormen. Procederen past daar echt niet bij. Dan lever je jezelf uit aan een onvoorspelbare uitkomst. Je kunt jezelf de vraag stellen ‘wat is het je waard nu zekerheid te hebben?’.”

Meer weten?

Kan ook een rechter bemiddelen?

De gevolgen van zakelijke conflicten zijn verstrekkend. Stukgelopen (zaken)relaties, financieel verlies, afleiding van het werk dat gewoon doorgaat om nog maar te zwijgen over de stress en frustratie. Zonder twijfel wilt u hier snel en op een goede manier uitkomen. Is mediation alleen effectief genoeg? De uitspraak van een rechter te onzeker? Het goede nieuws is dat de oplossing niet zo zwart wit hoeft te zijn. Hoe dat grijze gebied eruitziet, daarop geeft voormalig rechter Alfred Roosmale Nepveu antwoord.

‘Als rechter in ’s-Hertogenbosch – waar regio Eindhoven ook onder valt – zag ik het vaak: startups met volop interessante initiatieven, slimme creatieve mensen met mooie ideeën die vastlopen. Grofweg zijn de strubbelingen te verdelen in twee hoofdthema’s. Een is hoe zet je een goed idee op de rails naar een gezond bedrijf? in welke juridische vorm giet je de samenwerking in een onderneming? Hoe regel je dat qua financiering en wat doe je bij problemen met intellectuele eigendom? Daar kom je als rechter meestal wel uit en, zeker in kort geding, ook best snel. Maar het zou vaak veel beter zijn geweest als er door partijen onder leiding van een deskundig iemand, bijvoorbeeld van TAMI, over het probleem gesproken was vóórdat de gang naar de rechter werd gemaakt. Het andere hoofdthema, waar het voor een rechter vaak wel echt lastig wordt, is als de discussie heel technisch is. Er staat me een voorbeeld bij van een geschil in de automotive industrie. Er was een bedrijf dat heel innovatief onderdelen ontwikkelde waar heel veel tijd en denkwerk in zat. Het geschil ontstond over de technische ins en outs. Hoe kan je als rechter dan bepalen of de deugdelijkheid van het product voldoet aan de eisen van de klant? Voor zulke geschillen biedt TAMI een broodnodige oplossing. Er is kennis in huis over de techniek, over hoe een machine werkt of hoe bepaalde digitale dingen in elkaar zitten. Bij een geschil kan specifieke kennis zonder veel poespas naar binnen worden gehaald. Een rechter kan als het moet ook deskundigen inschakelen, maar dat werkt veel omslachtiger en duurt veel langer.

Miljoenengeschil in 1 dag beklonken

Ik herinner me ook een arbitragezaak die betrekking had op een miljoenenproject. Partijen hadden aI een groot aantal ordners met processtukken ingediend en het einde van hun stukkenwisseling was nog niet in zicht. We zijn toen als arbiters en partijen met zijn allen een dag bij elkaar gaan zitten om over een paar vooraf opgegeven kernvragen van het geschil te spreken. Die vragen leidden tot stevig debat, maar hoewel de meningen fors uiteen bleven lopen, luisterden partijen wel naar elkaar en kwam er over en weer meer inzicht in elkaars gevoelens en belangen. Op het einde van de dag werd er een totaaloplossing bereikt. Formeel was het arbitrage, maar tijdens dit proces hebben we ook bemiddeling toegepast. Het is niet zo zwart-wit: ook in arbitrage kun je met mensen praten. Dat geldt voor de hele range aan geschillenbeslechting van mediation tot aan de rechtbank. Ook de traditionele rechtspraak heeft tegenwoordig mediation karakteristieken; veel civiele rechters hebben cursussen op dat terrein gevolgd. En anderzijds kun je ook in mediation partijen best wat sturen naar een oplossing, tenminste dat vind ik. Het grote nadeel van rechtspraak is dat er sprake is van een strak formeel en organisatorisch kader, waar je als rechter niet aan voorbij kunt gaan. Initiatieven zoals dat van TAMI zijn veel flexibeler en maken dat je in de procedure meer maatwerk kunt leveren. Dat er op allerlei vlakken dit soort initiatieven oppoppen, geeft een duidelijke behoefte aan.

Bereid je mening bij te stellen

Wat ik aan alle mediators, arbiters, rechters en hun cliënten zou willen meegeven is het volgende: het allerbelangrijkste is een onpartijdige en onafhankelijke derde die naar beide partijen even goed luistert en aan beide partijen laat zien hoe hij de procedure aanpakt, zodat je een eerlijke procedure hebt. Dat is bij TAMI goed geregeld. Het is iets dat je altijd voor ogen moet blijven houden en dan kun je het volgens mij als bemiddelaar of rechter nooit zo erg fout doen. Bij rechters in opleiding zag ik het vaak: die gingen dan vreselijk zenuwachtig een zaak in. Dan gaf ik altijd het advies mee: zo lang je beide partijen om de beurt het woord geeft en naar allebei goed luistert, doe je het goed. Het is ook normaal dat je dan iets vindt van wat je een partij hoort zeggen. Dat is niet erg. Dat heeft niets met partijdigheid te maken, maar met oordeelsvorming. Zo lang je maar met een open blik ook naar de andere partij kunt luisteren en bereid bent je mening bij te stellen. Als je hier wat meer bedreven in bent, kun je tijdens een zaak een balletje opgooien over je voorlopige indrukken. Daarmee kun je mensen helpen. Als je je bevindingen deelt en vraagt “klopt dit of heb ik dat verkeerd begrepen?” dan geeft de tegenspraak een helder antwoord. Ofwel er komen argumenten die je voorlopige indruk van tafel vegen of ze staan met hun mond vol tanden en dan weet je dat je goed zit. Maar het begint altijd met luisteren. Het allermooiste is als mensen uiteindelijk ook meer kunnen begrijpen van elkaar en zelfs toenadering naar elkaar vinden. Vaak gaan partijen minder boos naar buiten dan dat ze binnenkwamen. Als dat lukt, dan geeft dat een enorme voldoening. Zo ziet u maar, ook een rechter of arbiter kan een bemiddelende rol aannemen, maar ook een mediator kan bijsturen waar nodig. Zolang het maar onpartijdig en openlijk gebeurt, is dat helemaal niet erg.’

Neem contact op
Meer informatie over arbitrage via TAMI vind je hier. Benieuwd naar mediation via TAMI? Dan brengt deze link je op de goede weg.

Het oplossen van intellectueel eigendom- en technologieconflicten via mediation

In deze blog van Pierre Konings, MfN-registermediator bij TAMI, leest u meer over het oplossen van geschillen over intellectueel eigendom en technologie conflicten door middel van mediation. Door intensieve samenwerking bouwen technologiebedrijven in de Brainport-regio snel een concurrentievoordeel op bij de ontwikkeling en commercialisatie van innovatieve producten. Samenwerking tussen technologiebedrijven kan gepaard gaan met conflicten. Echter, om de voorsprong op de concurrentie te behouden is het noodzakelijk om conflicten snel samen op te lossen. Met behoud van een goede relatie!

Allereerst is het goed te verduidelijken wat we bedoelen met intellectueel eigendom. Volgens het juridische woordenboek slaat het begrip ‘intellectuele eigendom’ (IE) op alle ‘voortbrengselen van de geest’. Het omvat zowel literair en artistiek eigendom als industrieel eigendom. Als we dit betrekken op de techniek omvat intellectueel eigendom octrooien, merken, auteursrechten en bedrijfsgeheimen. Dit zijn belangrijke bedrijfseigendommen van technologiebedrijven.

Bij een mogelijke inbreuk van IE-rechten worden vaak juridische procedures gestart bij octrooi- en merkenbureaus en rechtbanken. Steeds vaker wordt er gebruik gemaakt van mediation om snel een zakelijke oplossing te vinden voor het geschil.

Eerste ervaring met mediation

Mijn eerste ervaring met mediation was tijdens een casus over merkinbreuk in Australië. Al lange tijd liep er een oppositieprocedure bij het Australische merkenbureau. Met een oppositieprocedure kunnen oudere merken bezwaar maken tegen inschrijving van nieuwere merken. Tegelijkertijd was er een rechtszaak aangespannen tegen gebruik van het merk. Beide bedrijven hadden al veel geld uitgegeven aan deze juridische procedures. We vonden door middel van mediation binnen een maand een oplossing. Er werd een vaststellingsovereenkomst gesloten op basis van de belangen van beide bedrijven. Er kwam een eind aan de juridische procedures en hiermee verdwenen ook de risico’s van eventueel verlies van rechtszaak met alle bijkomende negatieve consequenties.

Waarom kiezen voor mediation?

Er is een aantal redenen te noemen om (in een vroeg stadium van een conflict) te kiezen voor mediation:

1. De kosten en risico’s van IE-procedures en rechtszaken zijn hoog. Mediation zorgt voor een snelle zakelijke oplossing met lage kosten en risico’s.

2. Door internationaal gebruik en creatie van IE moeten er vaak in meerdere landen juridische procedures worden gevolgd. Nationale rechters kunnen de kwestie anders beoordelen. Via mediation kan er één wereldwijde oplossing worden gevonden die vastgelegd wordt in een vaststellingsovereenkomst.

3. Ook is het zo dat de technische en gespecialiseerde aard van IE vraagt om een specialistische aanpak door bijvoorbeeld een neutrale partij zoals een gespecialiseerde mediator.

4. Een korte product- en marketing-cyclus van IE-producten vraagt om een tijdefficiënte geschilprocedure. Mediation is kort en krachtig, en partijen houden zelf de regie.

5. De vertrouwelijke aard van IE vraagt om procedures waarbij de vertrouwelijkheid wordt gewaarborgd. Mediation is vertrouwelijk in tegenstelling tot rechtspraak die openbaar is.

6. Gezamenlijk ontwikkeld intellectuele eigendom en commercialisatie van hightech producten door technologiebedrijven vraagt om een mechanisme bij het oplossen van conflicten waarbij de relatie wordt behouden. Mediation is hiervoor uitermate geschikt. Mocht er geen gezamenlijke oplossing worden gevonden dan blijft de weg open voor arbitrage of een rechtszaak. De vertrouwelijkheid van de mediation blijft ook na het beëindigen van de mediation bestaan.

Hier vindt u meer informatie over mediation van TAMI.

Jos van der Wijst

Als advocaat en als een van de grondleggers van TAMI zag Jos een gat in de markt. Overvolle gerechten waar technologische kennis bij rechters ontbreekt. Lange procedures, waar veel geld mee gemoeid is en een uitkomst die uiterst onzeker is, vormen te grote obstakels voor ondernemers en start-ups die vooruit willen. ‘Daar moest een alternatief voor komen’. Bij voorkeur wordt een discussie in de kiem gesmoord voordat het uitloopt op een conflict. Zo kan wellicht ook een waardevolle samenwerking behouden blijven. De ondernemer krijgt de touwtjes in handen en een deskundige hakt de knoop door. We zijn benieuwd naar de visie van Jos op de oplossing die arbitrage en mediation via TAMI biedt.

Ondernemer wil ondernemen
“Het is niet verwonderlijk dat zeker MKB-bedrijven, start-ups en scale-ups enorm op zien tegen gerechtelijke procedures. Het gaat lang duren en het kost veel geld. Maar hoeveel tijd en geld er mee gemoeid is, weet je vooraf eigenlijk nooit en daarnaast is ook de uitkomst onzeker. Terwijl ondernemers met de business bezig willen zijn en vooruit willen. En de procedures zijn openbaar. Iedereen kan ervan mee genieten. Dergelijke procedures vormen dan een enorme belemmering. Voor corporate bedrijven is dit veel minder het geval. Die hebben een batterij aan advocaten klaar staan die willen procederen, de dagelijkse bedrijfsvoering lijdt daar niet of nauwelijks onder.

Uitspraak zonder kennis
Ook bij advocaten zag ik frustratie. Niet alleen doordat rechters het te druk hebben, maar ook doordat rechters om de zoveel tijd moeten wisselen binnen de rechtbank maakt dat ze niet de benodigde kennis hebben. Rechters gaan bijvoorbeeld van familierecht naar handelsrecht en hebben vervolgens niet de tijd zich de materie voldoende eigen te maken. Een rechter wint daarnaast informatie in bij een deskundige op dit vlak. Maar waarom deze deskundige niet de arbiter maken met een jurist ernaast?

Acceptatie
Als je zelf je eigen arbiter kunt kiezen dan ga je voor iemand die meteen kan doorpakken, die weet waar het in deze kwestie over gaat, waar de pijnpunten liggen en wat voor beslissing er genomen moet worden. Dit draagt ook enorm bij aan de acceptatie van cliënten over de uiteindelijke uitkomst. Ze hebben zelf iemand gekozen die kennis van zaken heeft. Dat neemt niet weg dat een uitkomst nog steeds vervelend kan zijn. Toch zien we dat er sneller begrip voor de uitspraak is dan wanneer de cliënt overgeleverd is aan een willekeurige rechter die bepaalde kennis over de kwestie misschien niet heeft.

Waar gewerkt wordt vallen spaanders
Er is een samenwerking en er ontstaat een discussie. Als je dan snel om tafel gaat en de angel eruit haalt, kun je door met elkaar. Dat is wel anders als je 1,5 jaar tegen elkaar procedeert. Dan is de relatie stuk, is er veel geld en tijd verloren. Ondernemers hebben graag zelf de regie, die ruimte is er met arbitrage via TAMI. Een snelle oplossing. Heel transparant en ook vertrouwelijk. Je leest je zaak niet de volgende ochtend terug in de krant. Bovendien mag je zelf je verhaal doen, een advocaat inhuren hoeft niet per se.”

Drie keer niks
Dat er een gat in de markt is voor het TAMI-initiatief is duidelijk. Toch betekende dit niet dat het ook snel opgericht was. Moesten er eerst zaken zijn of moest de stichting eerst op poten staan? In 2018 in een interview voor een tijdschrift zei Jos: “in mei 2019 is TAMI opgericht”. “Dat gaf een stip op de horizon. We hadden een idee over wat voor mensen we nodig hadden. Over wat voor kennis, ervaring en kwaliteiten die moesten beschikken. We wilden graag een oud-rechter. Dus klopten we aan bij de rechtbank in ‘s-Hertogenbosch. Die vond dit initiatief drie keer niks. Ze zagen het als concurrentie en een diskwalificatie van de rechtbank zelf. Ze vroegen ons: “jullie vinden dus dat wij dit soort zaken niet goed kunnen behandelen?”. Het antwoord daarop was: “ja, dat klopt”. Uit ons eigen netwerk kwamen we in contact met (inmiddels) oud-rechter Jos van Luyck, die bijna met pensioen ging. Die was meteen enthousiast. Zo zijn we ook aan de leden voor de raad van advies gekomen. Rechters zagen direct de meerwaarde.”

Arbitrage in het contract
Ondernemers zijn niet bezig met mogelijke conflicten totdat het zover is. We raden daarom aan in een samenwerkingsovereenkomst vooraf op te nemen dat bij een conflict arbitrage of mediation via TAMI de eerste stap is. Daar hebben we modellen voor opgesteld. Deze modellen vind je onder ‘Links & Downloads’ in het oranje blokje aan de rechterkant op deze pagina.

Simon Bambach

Met meer dan 40 jaar ervaring in de technische industrie kan Simon Bambach beschouwd worden als een man die de techniek kent en draagt en een ambassadeur is voor de industrie. Nu hij een rol speelt bij TAMI zijn we benieuwd naar zijn visie op mediation en arbitrage in de technische sector.

“Ik spreek uit ervaring als ik zeg dat sommige geschillen voor de rechter zijn gekomen, waar we behoorlijke penalty’s voor hebben gekregen en waar mediation had kunnen helpen. Dat had ons onder andere veel geld bespaard. Voor een initiatief als TAMI is er dan ook zeker plek. In een juridische procedure krijg je te maken met rechters die niet op de hoogte zijn van technologie en voor wie de standpunten zwart-wit uiteen worden gezet. Voor een rechter is het lastig om in de techniek te duiken, daar is hij namelijk niet voor opgeleid. Hij heeft dan de keus op basis van zijn gevoel te oordelen of op basis van de input van de specialisten, die de verschillen juist uitvergroten. Het biedt het tegenovergestelde van wat je graag zou willen: dat partijen naar elkaar worden toegebracht. Het is namelijk niet zwart of wit. TAMI biedt de gelegenheid voor partijen elkaar te vinden in het grijze gebied.

Andere interpretatie van dezelfde werkelijkheid

Ik kan me zo voorstellen dat zeker de High Tech System industrie baat en behoefte heeft aan een instituut als TAMI. Waar je tegen aanloopt is dat bijvoorbeeld engineeringbedrijven iets creëren dat vervolgens wordt gemaakt door een maakbedrijf. En dan werkt het niet. Ligt het dan aan het ontwerp of aan het maken? Dan wordt er al gauw een setting gecreëerd waarin iedereen schuilt uit vrees voor claims en naar elkaar wijst. Terwijl het dan juist zo belangrijk is goed met elkaar te communiceren. Als je in zo’n situatie partijen bij elkaar kunt brengen, wordt het probleem al in een vroeg stadium in de kiem gesmoord. Dan hoeft het helemaal niet uit te lopen op juridische procedures. Dat faciliteren is heel belangrijk. Dat kan wanneer je als mediator kennis hebt van hoe processen werken en de techneuten hierin kunt begeleiden. Het draait dus echt om mediators en arbiters die de juiste taal spreken. Daarbij is een stuk ervaring onmisbaar, je moet zelf met dat bijltje hebben gehakt. De juridische kant is minder wezenlijk, sterker nog, die moet worden vermeden want daarmee stap je in diezelfde valkuil. Het gaat om het oplossingsgericht werken. Het zit hem in het overbruggen van verschillen in opvatting en achtergrond. Vaak is een andere interpretatie van dezelfde werkelijkheid de crux. Die gezamenlijke basis en dat draagvlak creëren, daar gaat het om. Als je dat kunt vertalen, dan los je negen van de tien problemen op.

Contract biedt als eerste remedie mediation

Mediation of arbitrage is niet de meest vanzelfsprekende gang om te maken. In mijn leven heb ik behoorlijk wat contracten gezien. Vaak wordt als eerste remedie voor een geschil de rechtbank gegeven en niet mediation. Het kan zijn dat voor veel mensen mediation niet voldoende credibility heeft. Ze denken dat het lang duurt of dat je uiteindelijk toch voor de rechter staat. Maar als er een goede optie is waar je werkt met professionele mediators met verstand van zaken tegenover een rechter, dan zou de mediator een logische keus zijn. TAMI biedt een goed alternatief. Ik vind dat in contracten mediation standaard als optie zou moeten worden meegegeven.

Mediators met blauwe plekken

Voor mediators is het belangrijk dat ze ervaring hebben in het vakgebied, over veel mensenkennis beschikken, openstaan voor emoties en zelf blauwe plekken hebben opgelopen. Soft skills zijn hierin dus heel belangrijk, want een hele hoop kan niet over de technische as worden opgelost. Vaak zijn technische mensen digitale mensen en overtuigd van hun eigen gelijk. Credibility is dus belangrijk voordat ze autoriteit aanvaarden van een ander op technisch gebied. Maar in staat zijn om mensen bij elkaar te brengen en de nadruk te leggen op de competenties van de bretrokken partijen om samen tot een oplossing te komen is veruit het belangrijkst. Want uiteindelijk moeten ze het toch samen doen. Dit zorgt ervoor dat de partijen gemotiveerd zijn. Dat kun je niet afdwingen met een zwarte toga en een witte bef.”

Frank de Groof

“Ik focus op het voorkomen van een probleem. Mijn insteek is om te blijven praten en blijven aangeven dat je alles doet vanuit de beste intenties en bij voorkeur vanuit een gemeenschappelijk doel. Als dat écht geloofwaardig is, dan kun je een probleem voorkomen.

Laagdrempelig

Voor mij is bij het inschakelen van een partij om te helpen bij een geschil, of liever gezegd een onenigheid, vooral laagdrempeligheid van belang. Laagdrempelig betekent ook lagere kosten. Bij mediation deel je de kosten in plaats van ieder de kosten voor een eigen advocaat. Een advocaat betekent voor mij verschillen opzoeken in plaats van overeenkomsten opzoeken. Ik doe het graag anders dan de Amerikaanse manier!

Vertrouwen

Je moet dan wel genegen zijn om samen één partij te zoeken. Vertrouwen is hierbij heel belangrijk. Partijen moeten tot dezelfde conclusie komen. Maar ik merk dat zakelijke mediation niet erg bekend is, ondernemers weten vaak niet dat het bestaat. Terwijl het in veel gevallen een hele goede oplossing is.

Niet openbaar en tijd efficiënt

Problemen wil je verborgen houden. Ondernemers praten hier onderling niet graag over. Ook dan is mediation een oplossing, want de informatie is niet openbaar. Je hebt met een eigen bedrijf ook al genoeg aan je hoofd, je wil iemand die je aan de hand neemt. Eigenlijk wil je zelfs het liefste iemand die je probleem overneemt, zodat je zo min mogelijk tijd kwijt bent. Dan schakel je iemand in die geloofwaardig en onpartijdig is, een neutrale bemiddelaar. Dit instituut is dan ook nog gespecialiseerd in techniek, waardoor je een stuk gemakkelijker met elkaar kunt praten.”

Pierre Konings

“De Brainport regio is een innovatieve hotspot voor hightech in de wereld. We zijn te nuchter om dat in te zien, maar de wereld is jaloers op wat er hier gebeurt. Om deze voorsprong te behouden is er samenwerking nodig tussen bedrijven.
Veel samenwerking betekent kans op conflicten. Als je elke keer naar de rechter moet bij een conflict, remt dat innovatie en dus de voorsprong. Een juridisch traject duurt lang en brengt allerlei risico’s met zich mee. Relaties tussen bedrijven moeten goed blijven, de samenwerking in de regio mag niet in elkaar storten! Conflicten moeten dus zo snel mogelijk en op een laagdrempelige manier worden opgelost.

Betrouwbaar alternatief op de rechtbank

Het denkpatroon is vaak: als er een conflict is, moeten we naar de rechter. Onze visie is juist dat een bedrijf hier niet altijd bij gebaat is en we bieden daarom een snel en duurzaam alternatief. Ook de overheid ziet het belang van een betrouwbaar alternatief voor een gerechtelijke procedure. We hebben daarom subsidie ontvangen voor de oprichting van dit instituut.

We spreken de taal van techneuten

We hebben ervaren zakelijke mediators, specialisten op hightech. Als je de taal van techneuten spreekt, gaat de communicatie veel gemakkelijker. Met een neutrale en onpartijdige mediator breng je de communicatie weer op gang. Mediation is vrijwillig en vertrouwelijk, met als doel het door beide partijen ondertekenen van een vaststellingsovereenkomst.

Van hoog technisch vraagstuk tot contractuele verplichting

Het conflict kan gaan over een technologie die door twee partijen samen ontwikkeld is, en de partijen gaan uit elkaar. Of bijvoorbeeld een conflict over het niet nakomen van contractuele verplichtingen. Hoe vinden partijen hiervoor een zakelijke oplossing? Voor dit soort kwesties kun je mediation inzetten.

Mediation: snel en met twee winnaars

Onlangs is er onder Nederlandse bedrijven een enquête gehouden over zakelijke mediation. Daar kwam uit dat ondernemers een voorkeur hebben voor mediation omdat het veel sneller is. Een mediation-traject kan in 2 weken beklonken zijn in plaats van bijvoorbeeld 2 jaar procederen. Partijen zoeken zelf naar een oplossing voor hun zakelijke belangen met behoud van de relatie. Hierdoor krijg je twee winnaars met een duurzame oplossing. Bovendien zijn de kosten veel lager dan wanneer je naar de rechtbank gaat.”