Verschillende mensen, waaronder advocaten en voormalig burgemeester van Eindhoven Rob van Gijzel, zagen een vraag in de markt waar een specialistisch technisch mediation en arbitrage instituut een antwoord op was. Maar voordat TAMI het daglicht zag, is er gedegen onderzoek gedaan. Hoe steek je zoiets in? Aan welke voorwaarden moeten we voldoen? Hoe zit het met de commerciële marktvraag? Davey Senders deed hier onderzoek naar en neemt u mee langs een aantal interessante bevindingen.
“Het ontstaan van TAMI ging niet over één nacht ijs en vooraf is gedegen onderzoek gedaan naar onder andere hoe zaken gevoerd moeten worden en welke processen nodig zijn om ervoor te zorgen dat TAMI een waardige vergelijking is met de reguliere rechtspraak in het kader van onafhankelijkheid en onpartijdigheid. Met wat opstart hulp en begeleiding van Michiel Mous hebben we er een goed onderzoek van gemaakt. We hebben ingezoomd op de inrichting van de organisatie en de destijds bestaande producten onder de loep genomen, zoals het procesreglement en het bestaande ICT-systeem. Daarna is er een tijdslijn gemaakt. Als we die lijn zouden aanhouden dan zou TAMI er komen. En dat is gelukt.
Onafhankelijkheid
Een van de belangrijkste punten was ervoor te zorgen dat de arbitrage volledig onafhankelijk en onpartijdig zou zijn. In Nederland kennen we de overheidsrechtspraak en private rechtspraak. Arbitrage valt onder laatstgenoemde. In dit land mag je erop vertrouwen dat je zaak bij de overheidsrechter onpartijdig en integer wordt beslecht. Dat komt onder andere door de onafhankelijke en onpartijdige rechters – een van de belangrijkste pijlers van onze rechtsstaat -, maar ook doordat de rechtspraak openbaar is. Een van de redenen om te kiezen voor arbitrage is juist om je zaak uit de openbaarheid te houden. Je wilt bijvoorbeeld niet dat innovatieve kennis die nog niet gepatenteerd is, op straat komt te liggen. Maar dat het achter gesloten deuren plaatsvindt en blijft, betekent ook dat de kwaliteit van het arbitraal vonnis niet te controleren is door derden. Bij arbitrage geldt dat partijen alle vrijheid hebben de zaak te voeren binnen het wettelijke kader voor arbitrage. Een ander voordeel van arbitrage is dat het vonnis wordt geveld door de expert (arbiters) die partijen zelf hebben aangewezen. Hoe waarborg je die integriteit en onpartijdigheid ook binnen de private rechtspraak? Dat is voor een arbitrage-instituut misschien wel het allerbelangrijkste. Natuurlijk kan er bij een ‘slecht’ arbitraal vonnis altijd een vernietigingsprocedure bij de overheidsrechter worden ingesteld, maar dat wil je liever niet. Dan komt het voordeel van het procederen achter gesloten deuren alsnog te vervallen. Daarnaast ben je alsnog aan het procederen. Dat kost partijen extra tijd en geld, dat is er vaak niet. Dus is betrouwbaarheid vanaf de opbouw van TAMI al gewaarborgd. Er is een Raad van Advies, een onpartijdig bestuur, een onafhankelijke klachtencommissie en een strak reglement dat tot op de letter wordt nageleefd.
Het Silicon Valley van Europa
Onderzoek van de Raad van Rechtspraak en verder marktonderzoek verduidelijkten de vraag naar specialistische geschillenbeslechting. De Brainport-regio zit bomvol technische specialisten en innovatieve startups. Zie het als het Silicon Valley van Europa. Daar past de reguliere rechtspraak niet (altijd) bij. Want rechters weten van heel veel dingen een klein beetje, maar we willen juist mensen die van een beetje heel veel weten. Neem bijvoorbeeld kwantumfysica. Een natuurkundige weet daar meer over dan een rechter. Natuurlijk kan de rechter dan een natuurkundige raadplegen. Die deskundige schrijft een rapport en de rechter moet dan een dergelijk rapport interpreteren of de conclusie daarvan overnemen. ‘Hij zal het immers wel weten’, denkt de rechter. Maar de ene deskundige is de andere niet. Wanneer heb je de juiste deskundige voor jouw rechtszaak? En als je dan de juiste hebt, schrijft die daar een goed rapport over? Weet de rechter daaruit op te maken wat nu echt de kern is in deze specifieke zaak? Al pakt het maar op een van deze punten niet goed uit, dan heeft dat toch al verstrekkende gevolgen. Dat kun je bij een kwalitatieve arbitrage allemaal wegnemen. De expert is namelijk de arbiter en je kiest hem zelf uit. Specialistische technische en juridische kennis is wat TAMI biedt. Daardoor voorziet TAMI partijen van kwalitatief veel betere rechtspraak dan de overheidsrechter.
Een drempel of de doodsteek
We blijven nog even in de Brainport-regio. Die wereld gaat razendsnel en daar wil je als ondernemer in de technologie in mee. Je staat op het punt een nieuw product te lanceren en dan ontstaat er een geschil dat de hele zaak stagneert. Het hele project ligt stil, dat wil je nog liever gisteren dan vandaag opgelost hebben. De traditionele rechtspraak duurt dan gewoon te lang. Het kan jaren duren voordat er een antwoord is. Je wilt snel een oplossing, je bent emotioneel betrokken en hebt er misschien wel slapeloze nachten van. Simpelweg omdat je project of misschien wel het hele bedrijf zo’n lange stagnatie niet overleeft. Dan sta je open voor advies van derden. Wat de uitkomst ook is, hoe vervelend die misschien ook kan zijn, je kunt daarna in ieder geval verder. Dan biedt alternatieve geschillenbeslechting uitkomst.
Benieuwd wat TAMI voor u kan betekenen?
We denken altijd met u mee voor de best passende oplossing. Neem contact met ons op en we helpen u graag verder.